انسان پس از زمین کجا ساکن خواهد شد؟

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، براساس گزارش ایسنا، با افزایش دمای جهانی و آشکارتر شدن اثر تغییرات آب‌وهوایی، شرایط زمین ناملایم می‌شود. اگر اوضاع بهتر نشود، نقشه دوم انسان‌ها چیست؟ آیا می‌توانیم به سادگی چمدان‌های خود را ببندیم و سیاره‌ای را که خانه می‌دانیم، برای یک شروع تازه در جای دیگری رها کنیم؟

مفهوم ترک کردن زمین و سکونت داشتن روی یک سیاره دیگر جدید نیست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این یک داستان آشناست اما شاید داستان‌های تخیلی از آنچه ما فکر می‌کنیم، به واقعیت نزدیک‌تر باشد.

زمین در منطقه‌ای قرار دارد که دانشمندان آن را «منطقه گلدیلاکس»(Goldilocks zone) یا «منطقه قابل سکونت»(Habitable zone) می‌نامند. این بدان معناست که برای داشتن آب به شکل مایع، دقیقا در فاصله مناسب از خورشید قرار دارد. این موضوع بسیار مهمی است زیرا میلیاردها سال پیش برای آغاز شدن حیات روی زمین، وجود آب ضروری بود و در حال حاضر نیز بقای همه انواع حیات شناخته‌ شده را از کوچکترین ریزارگانیسم‌ها گرفته تا پستانداران غول‌پیکر تضمین می‌کند.

یکی دیگر از مزایای موقعیت زمین نسبت به خورشید این است که فاصله آن به اندازه‌ای است که نسوزیم اما آن قدر نزدیک است که گرمای کافی را دریافت کنیم. جو سیاره ما نقش مهمی را در جذب این گرما بر عهده دارد و تضمین می‌کند که دمای مورد نیاز برای حیات، به اندازه مطلوب باقی بماند. میدان مغناطیسی قوی زمین نیز از ما در برابر تشعشعات مضر خورشید محافظت می‌کند.

در اصل، زمین خانه مناسبی است زیرا فاکتورهای لازم از جمله آب، اکسیژن و گرما را برای حیات دارد که آن را از سایر سیاره‌های منظومه شمسی متمایز می‌کند.

آیا انسان‌ها روزی می‌توانند در سیاره دیگری زندگی کنند؟ برای پاسخ به این پرسش باید یک نگاه نزدیک به سیاره خود داشته باشیم. از عطارد گرفته تا نپتون، هیچ مکانی مانند زمین وجود ندارد. شرایط این سیاره‌ها مساعد نیست و آنها را نه تنها برای مردم، بلکه اساسا برای همه انواع حیات که ما می‌شناسیم، غیر قابل سکونت می‌کند.

دانشمندان هنوز سیاره جدیدی با محیط مناسب برای زندگی انسان پیدا نکرده‌اند اما اگر موفق شوند، رسیدن به آن سیاره نیز یک چالش جدید خواهد بود.با در نظر گرفتن این موضوع، شاید به نظر برسد که خروج از منظومه شمسی و رصد کردن سیارات فراخورشیدی نمی‌تواند شانس ما را برای یافتن زیستگاه جدید در بیرون از زمین افزایش دهد اما دانشمندان همچنان به تلاش خود برای یافتن یک زیستگاه جایگزین ادامه می‌دهند. آنها هنوز سیاره جدیدی با محیط مناسب برای زندگی انسان پیدا نکرده‌اند اما اگر موفق شوند، رسیدن به آن سیاره نیز یک چالش جدید خواهد بود.

«میشل مایور»(Michel Mayor) اخترفیزیک‌دان سوئیسی برنده جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۹ معتقد است که سیاره‌های فراخورشیدی بسیار دور هستند و تا زمانی که فناوری این فاصله بزرگ را پر نکند، بسیار بعید است که انسان‌ها به زودی خانه جدیدی پیدا کنند.

چه کسی می‌تواند بگوید که سیاره دیگری مانند زمین وجود ندارد که حیات ویژه خود را داشته باشد؟ در حالی که دانشمندان تلاش می‌کنند به این پرسش پاسخ دهند، با سیاره‌هایی روبه‌رو شده‌اند که بسیار شبیه به زمین هستند.

اگرچه دانشمندان هنوز سیاره دیگری را با ویژگی‌های مشابه زمین پیدا نکرده‌اند اما مردم مدت‌هاست که تصور می‌کنند سیاره‌های مشابه زمین وجود دارند و موجودات بیگانه روی آنها زندگی می‌کنند. آنها دیدگاه‌های خود را از طریق کتاب‌ها، فیلم‌ها و فرهنگ عامه منتشر کرده‌اند.

علاوه بر ماه و مریخ، انسان‌ها ممکن است بتوانند از قمرهای بزرگ‌تر غول‌های گازی مشتری و زحل نیز دیدن کنند.شاید روزی ماه، مریخ و حتی برخی از قمرهای بزرگ‌تر سیاره‌های مشتری، زحل، اورانوس و نپتون بتوانند از سکونت بلندمدت پشتیبانی کنند اما پژوهش‌ها در حال حاضر نشان می‌دهند که خود این سیاره‌های غول‌پیکر هیچ سطح مناسبی برای راه رفتن ندارند و زنده ماندن در بسیاری از قمرهای آنها غیرممکن است.

گزارش‌های ناسا حاکی از این هستند که علاوه بر ماه و مریخ، انسان‌ها ممکن است بتوانند از قمرهای بزرگ‌تر غول‌های گازی مشتری و زحل نیز دیدن کنند. سایر قمرها تحت تأثیر میدان‌های تابشی قوی غول‌های گازی قرار می‌گیرند و گرانش قمرهای کوچک‌تر آن قدر کم است که عضلات فضانوردان را به مرور زمان ضعیف می‌کند.

عطارد

اگرچه رویای زندگی، کار یا بازدید کردن از سیاره‌ای مانند عطارد ممکن است شبیه به یک داستان علمی-تخیلی به نظر برسد اما دانشمندان این ایده را مورد بررسی قرار می‌دهند و سعی دارند با ارائه دادن راهبردها و فناوری‌های مناسب برای زندگی در یک محیط خشن، به انسان‌ها کمک کنند تا روزی روی سیاره عطارد ساکن شوند.

حضور پایدار انسانی در عطارد، مزایای ملموسی خواهد داشت. برای مثال، یک اقتصاد محلی را می‌توان حول محور گردشگری ماجراجویانه، معدن و انرژی ایجاد کرد. عطارد یک محیط خشن دارد و نزدیک‌ترین سیاره به خورشید به شمار می‌رود اما از نظر سنگ‌های معدنی، فلزات باارزش و مقدار زیادی انرژی خورشیدی نیز غنی است.

در هر حال، پیش از فکر کردن به سکونت روی عطارد باید ابتدا به بررسی محیط خشن آن بپردازیم.

عطارد با وجود نزدیک بودن به خورشید، به طور شگفت‌انگیزی داغ‌ترین سیاره نیست و این افتخار به سیاره زهره می‌رسد. دلیل این است که عطارد تقریبا اتمسفری ندارد که بتوان در مورد آن، فراتر از یک اگزوسفر ضعیف صحبت کرد. گمان می‌رود این اگزوسفر با ترکیبی از گازهای آتشفشانی، بقایای ناشی از برخوردهای سطحی و ذرات پرتاب‌شده از خورشید شکل گرفته باشد.

اگزوسفر عطارد از اکسیژن اتمی، سدیم، منیزیم، هیدروژن اتمی، هلیوم و مقادیر کمی از مواد معدنی دیگر تشکیل شده است. عطارد راهی برای حفظ کردن خود در برابر گرمای خورشید ندارد و تغییرات شدید دما را تجربه می‌کند.

عطارد راهی برای حفظ کردن خود در برابر گرمای خورشید ندارد و تغییرات شدید دما را تجربه می‌کند.در حالی که دمای طرف رو به خورشید به دمای ۴۲۷ درجه سلسیوس می‌رسد، طرف تاریک تا دمای منفی ۱۷۳ درجه سلسیوس را تجربه می‌کند. طرف رو به خورشید در مقایسه با سایر سیاره‌های منظومه شمسی، در معرض شدیدترین تشعشعات خورشیدی است و به خاطر مدار آن، این افراط در روز و شب برای ماه‌ها به طور هم‌زمان ادامه دارد.

با وجود این، پژوهشگران در بررسی‌های جدید خود شواهدی را مبنی بر وجود یخچال‌های طبیعی در مناطق قطبی این سیاره کشف کردند و معتقدند که شاید یخچال‌های نمکی عطارد امکان پشتیبانی از حیات را داشته باشند.

عطارد به دلیل نزدیکی به خورشید، شدیدترین تابش خورشیدی را دریافت می‌کند. این به این معنی است که حتی با محافظت در برابر دما، قرار گرفتن در معرض نور روز آن کشنده خواهد بود. بنابراین، ساکنان آینده عطارد باید به طور دائمی از خورشید دور بمانند. از سوی دیگر، روزهای عطارد بسیار طولانی هستند و ساکنان بالقوه آن مجبور هستند در طول این روزهای طولانی، خود را از تشعشعات خورشید دور نگه دارند. اگر انسان‌ها امیدوار باشند که روزی روی عطارد زندگی کنند، باید همیشه راه‌هایی را برای دوری کردن از خورشید بیابند.

با وجود همه خطرات، عطارد مزایایی هم دارد. این سیاره علاوه بر عناصر فرار فراوان مانند یخ آب، انرژی خورشیدی را شش و نیم برابر زمین دریافت می‌کند. این انرژی خورشیدی را می‌توان به عنوان منبع انرژی برای سطح‌نشین‌ها مورد استفاده قرار داد یا با استفاده از یک مجموعه ماهواره‌های خورشیدی می‌توان از این انرژی استفاده کرد.

مهندسان در حال حاضر به دنبال انرژی خورشیدی مبتنی بر فضا هستند تا از آن برای رسیدگی به تغییرات آب‌وهوایی استفاده کنند. آنها سعی دارند با قرار دادن آرایه‌های خورشیدی در مدار، انرژی خورشیدی را ۲۴ ساعت در روز بدون وقفه جمع‌آوری کنند تا بشریت به انرژی پاک، فراوان و تجدیدپذیر دسترسی داشته باشد.

یکی دیگر از مزایای عطارد، غنی بودن آن از نظر فلزات و مواد معدنی با ارزش است. عطارد مانند سایر سیاره‌های سنگی -زهره، زمین و مریخ- از مواد معدنی و فلزاتی تشکیل شده که بسیار کارآمد هستند. هسته عطارد از سه لایه تشکیل شده است. درونی‌ترین لایه هسته، متشکل از آهن-نیکل است که توسط یک لایه مایع مذاب احاطه شده و آن را نیز یک لایه بیرونی از سولفید آهن پوشانده است.

همچنین، سطح عطارد سرشار از منیزیم و گوگرد است که در نتیجه روند شکل‌گیری این سیاره به وجود آمده‌اند. به علاوه، عطارد دارای مخازن بزرگی از مواد معدنی و فلزات گرانبهاست که به مرور زمان از سیارک‌ها و شهاب‌سنگ‌های منظومه شمسی به آن رسیده‌اند.

زهره

سیاره زهره حتی گرم‌تر از عطارد است. میانگین دمای سطح آن آنقدر بالاست که می‌تواند سرب را ذوب کند. فشار جو این سیاره نیز ۹۰ برابر آن چیزی است که ما روی زمین تجربه می‌کنیم. دانشمندان به دنبال یافتن جزئیات بیشتری در مورد سیاره زهره هستند و معتقدند که از بسیاری جهت‌ها به زمین شباهت دارد اما از جهت‌های دیگر، کاملا متفاوت و جهنمی است.

جرم و ترکیب زهره به زمین شباهت دارد اما در حالی که زمین مرطوب، سرسبز و مملو از حیات است، زهره از ابرهای ضخیم و خفه‌کننده پوشیده شده که عمدتا از دی‌اکسید کربن تشکیل شده‌اند و یک محیط گلخانه‌ای را ایجاد کرده‌اند که دمای بالایی را پدید می‌آورد. از ابرها باران اسیدی روی زهره می‌بارد و کل جو آن با سرعت فوق‌العاده‌ای به دور این سیاره می‌چرخد. بادهای زیر ابرهای زهره نیز می‌توانند با سرعتی در حدود ۷۰۰ کیلومتر در ساعت حرکت کنند.

دانشمندان نمی‌دانند که زهره و زمین چگونه تا این اندازه متفاوت با یکدیگر شده‌اند اما مطالعه کردن زهره می‌تواند اطلاعات بیشتری را در مورد آن ارائه کند و به پرسش‌های بسیاری پاسخ دهد؛ از جمله اینکه آیا زهره زمانی در مسیر مشابه زمین قرار داشته و در جایی مسیرش منحرف شده یا از همان ابتدا یک سیاره جهنمی بوده است.

پژوهشگران پیشتر خاطرنشان کردند که سکونت روی سیاره زهره امکان نخواهد داشت و حتی مقاوم‌ترین میکروب‌های زمین در برابر خشکی نیز نمی‌توانند در زهره زنده بمانند.

سکونت روی سیاره زهره امکان نخواهد داشت و حتی مقاوم‌ترین میکروب‌های زمین در برابر خشکی نیز نمی‌توانند در زهره زنده بمانند.دانشمندان «دانشگاه کمبریج» در پژوهش دیگری به این نتیجه رسیدند که رفتار عجیب گوگرد در جو سیاره زهره را نمی‌توان به حیات فرازمینی ربط داد. انتظار می‌رود وجود هر نوع حیات در هر جایی، رد پای شیمیایی خود را در جو آن سیاره به جا بگذارد زیرا هر موجودی، چیزی را به عنوان غذا مصرف می‌کند و زباله بر جا می‌گذارد اما دانشمندان دانشگاه کمبریج پس از به کار بردن ترکیبی از بیوشیمی و شیمی اتمسفر برای آزمایش کردن فرضیه وجود حیات در ابرهای زهره، هیچ شواهدی در مورد این موضوع پیدا نکردند.

زهره به اندازه زمین است و به نظر می‌رسد که مقادیر مشابهی کربن دارد. دانشمندان معتقدند که این سیاره در گذشته دمای متوسطی داشته است. زمین و زهره هر دو سیاره سنگی هستند اما واضح است که نتایج بسیار متفاوتی را از نظر قابلیت سکونت داشته‌اند.

گروهی از پژوهشگران «دانشگاه براون» در سال جاری از داده‌ کاوشگرهای زهره و مدل‌های رایانه‌ای استفاده کردند تا نشان دهند که جو باستانی این سیاره، سرنخ‌هایی را از گذشته تکتونیکی و احتمال وجود حیات در آن دارد. به گفته آنها، سیاره زهره احتمالا در گذشته‌ی خود میزبان حیات بوده و شاید زمانی، یک تاریخ پویا مشابه زمین داشته است.

سطح بسیار داغ زهره به این معناست که هیچ فضاپیمایی بیش از چند ساعت در آن دوام نمی‌آورد و فوران‌های آتشفشانی این سیاره احتمالا شواهد موجود در سنگ‌های باستانی را از بین برده‌اند.مشکل اینجاست که اگرچه زهره به ما نزدیک است اما اسرار خود را حفظ می‌کند. سطح بسیار داغ زهره به این معناست که هیچ فضاپیمایی بیش از چند ساعت در آن دوام نمی‌آورد و فوران‌های آتشفشانی این سیاره احتمالا شواهد موجود در سنگ‌های باستانی را از بین برده‌اند. با وجود این، بررسی‌های بسیار خوبی در مورد ترکیب جو زهره صورت گرفته‌اند. از این رو، دانشمندان همچنان برای درک کردن گذشته آن تلاش می‌کنند.

بزرگترین مشکل در مورد این ایده که زهره زمانی یک سیاره قابل سکونت با آب مایع بوده، این پرسش است که اکسیژن آن کجا رفته است. اگر این سیاره زمانی آب داشته، با گرم شدن سیاره به بخار تبدیل شده و سپس به شکل هیدروژن و اکسیژن در جو آن درآمده است اما زهره امروزی، اکسیژن زیادی در جو خود ندارد. بنابراین، احتمالا اتفاقی رخ داده است تا این اکسیژن از بین برود.

فیزیک‌دانان «مرکز هوافضای آلمان»(DLR) در سال جاری ادعا کردند که در پژوهش جدید خود، نشانه‌های واضحی را از وجود اکسیژن اتمی در نور روز این سیاره یافته‌اند. به گفته آنها، این اکسیژن بر فراز ابرهای سمی آن قرار دارد. آنها گفتند: تشخیص دادن اکسیژن در سمت روز زهره به این معناست که ما اطلاعات جدیدی را در مورد پویایی جو این سیاره و الگوهای گردشی آن داریم.

دانشمندان در پی آشکار کردن اتفاقاتی هستند که برای آب در سیاره زهره رخ داده است تا نهایتا به آژانس‌های فضایی کمک کنند که اطلاعات بیشتری را در مورد سیاره زهره و جو آن بیابند.

مشتری

سیاره مشتری بیشتر از گازهای هیدروژن و هلیوم ساخته شده است. بنابراین، تلاش برای فرود آمدن روی آن مانند تلاش برای فرود آمدن روی یک ابر بر فراز زمین است. هیچ پوسته بیرونی روی مشتری وجود ندارد و فقط یک فضای بی‌پایان از جو در آن است. پرسش بزرگ این است که آیا می‌توانیم روی یک طرف مشتری فرود بیاییم و از انتهای دیگر آن بیرون برویم. پاسخ این است که ما حتی به نیمه راه هم نمی‌رسیم.

رفتن به مشتری آسان نیست و هر چه به این غول گازی نزدیک‌تر می‌شوید و می‌خواهید بیشتر در مجاورت آن بمانید، مشکل‌تر می‌شود. مشتری پنج برابر دورتر از فاصله خورشید تا زمین و در ناحیه گرگ و میش منظومه شمسی قرار دارد و تنها حدود چهار درصد از نوری را که سیاره ما از خورشید دریافت می‌کند، به دست می‌آورد. این بدان معناست که هر فضاپیمایی که قصد دارد به انرژی خورشیدی تکیه کند، باید آرایه‌های خورشیدی بزرگی داشته باشد. چالش‌ها از اینجا آغاز می‌شوند.

«آژانس فضایی اروپا»(ESA) در ۱۴ آوریل ۲۰۲۳، «کاوشگر قمرهای یخی مشتری»(JUICE) را به سوی سیاره مشتری پرتاب کرد تا قمرهای گالیله‌ای مشتری را مورد بررسی قرار دهد. این قمرها گانیمد، کالیستو و اروپا هستند اما اولین گام این ماموریت فقط بررسی قمر اروپاست.

پژوهشگران گمان می‌کنند که اروپا زیر پوسته یخ‌زده‌ خود، میزبان یک اقیانوس حاوی آب شور است که روی گوشته‌ سنگی آن می‌چرخد.قمر اروپا که در فاصله ۶۷۱ هزار کیلومتری به دور مشتری می‌چرخد، دومین قمر نزدیک مشتری است. سطح تشعشعات اطراف اروپا به اندازه قمر آیو نیست و دانشمندان می‌دانند دوز تشعشعی که یک جرم طی یک روز در مدار قمر اروپا دریافت می‌کند، بیش از دو برابر مقدار تشعشعی است که باعث بیماری شدید انسان‌ها می‌شود. چنین سطح تشعشعی، حتی فراتر از آن چیزی است که طراحان معمولا هنگام ساخت فضاپیما در نظر می‌گیرند.

قمر اروپا که چهارمین قمر بزرگ مشتری به شمار می‌رود، پوشیده از یک پوسته یخی است. با وجود این، پژوهشگران گمان می‌کنند که اروپا زیر پوسته یخ‌زده‌ خود، میزبان یک اقیانوس حاوی آب شور است که روی گوشته‌ سنگی آن می‌چرخد. پژوهشگران «دانشگاه ایالتی آریزونا» در پژوهش جدیدی به این نتیجه رسیدند که این قمر ممکن است آب مایع زیادی را در خود جای داشته باشد.

پژوهش‌های پیشین نشان داده‌اند که اروپا ممکن است قابل سکونت باشد. برای مثال، آتشفشان‌های زیردریایی و دریچه‌های گرمابی ممکن است در انتقال گرمای حیاتی و مولکول‌های بیولوژیکی به اقیانوس کمک کنند. به منظور دانستن اینکه آیا چنین فعالیت بالقوه حیاتی ممکن است در اروپا اتفاق بیفتد، دانشمندان باید ماهیت درونی قمر مشتری و چگونگی تکامل آن را به مرور زمان درک کنند.

اگرچه اروپا به عنوان یک قمر اقیانوسی بالقوه قابل سکونت شناخته می‌شود اما بیش از ۹۰ درصد جرم آن را سنگ و فلز تشکیل می‌دهد.

قمر اروپا

پس از اینکه فضاپیمای «گالیله»(Galileo) ناسا در سال ۱۹۹۵ به منظومه سیاره مشتری رسید، تحلیل میدان گرانشی قمر اروپا نشان داد که فضای داخلی آن مانند زمین، از یک هسته فلزی و یک گوشته سنگی تشکیل شده است. پژوهش‌های بعدی اغلب بر این فرضیه مبتنی بودند که درون قمر اروپا هنگام شکل‌گیری یا بلافاصله پس از آن، به این لایه‌ها تقسیم شده است.

زحل

یکی دیگر از گزینه‌های مورد نظر برای یافتن حیات، قمر «انسلادوس»(Enceladus) سیاره زحل است که در سال‌های اخیر مورد توجه بسیاری از دانشمندان حوزه فضا قرار گرفته است. داده‌های جدید ناسا نشان داده‌اند که امیدوار کننده‌ترین مکان‌ها برای جستجوی حیات فرازمینی ممکن است قمرهای یخی باشند که به دور غول‌های گازی می‌چرخند.

داده‌های ناسا نشان داده‌اند انسلادوس خانه‌ مولکولی است که تصور می‌شود کلید منشأ حیات باشد و نشان می‌دهد که در این قمر، انرژی شیمیایی بیشتری برای زندگی نسبت به آنچه تصور می‌شد وجود دارد.

داده‌های ناسا نشان داده‌اند انسلادوس خانه‌ مولکولی است که تصور می‌شود کلید منشأ حیات باشد.این پژوهش با تحلیل داده‌های کاوشگر «کاسینی»(Cassini) ناسا که برای بررسی زحل و قمرهای آن طراحی شده است، از فرضیه سکونت‌پذیری انسلادوس برای برخی از انواع حیات پشتیبانی می‌کند. این گروه پژوهشی ابتدا مولکول «هیدروژن سیانید»(HCN) را شناسایی کردند که نقطه آغاز بیشتر نظریه‌های آغاز حیات روی زمین است. همچنین، آنها شواهدی را کشف کردند مبنی بر اینکه منابع انرژی شیمیایی در انسلادوس بسیار قوی‌تر و متنوع‌تر از تصور ما هستند.

«تلسکوپ فضایی جیمز وب» در کاوش‌های خود، یک آب‌فشان غول‌پیکر را در قمر زحل کشف کرد که آب را تا صدها مایل در فضا به بالا پرتاب می‌کند. دانشمندان، قمر یخی انسلادوس را در حال پاشیدن یک توده‌ی بزرگ از بخار آب با ارتفاع زیادی در فضا رصد کردند و گفتند که این توده‌ی بخار آب احتمالا حاوی بسیاری از مواد شیمیایی مورد نیاز برای شکل‌گیری حیات است.

قمر انسلادوس

این اولین باری نبود که دانشمندان، پرتاب شدن توده‌ آب از انسلادوس را در فضا دیدند اما چشم‌انداز وسیع‌تر و حساسیت بالاتر تلسکوپ فضایی جیمز وب نشان داد که فوران‌های بخار، بسیار دورتر از حد تصور به فضا پرتاب می‌شوند.

دانشمندان اولین بار در سال ۲۰۰۵، پرتاب شدن آب را از آب‌فشان انسلادوس مشاهده کردند. در آن زمان، فضاپیمای کاسینی ناسا ذرات یخ را مشاهده کرد که از شکاف‌های بزرگ این قمر به سمت بالا پرتاب می‌شدند. به گفته‌ ناسا، این فوران‌ها به قدری قوی هستند که مواد درون آنها یکی از حلقه‌های زحل را تشکیل می‌دهند. تحلیل‌ها نشان دادند که این آبفشان‌ها حاوی متان، دی‌اکسید کربن و آمونیاک هستند. این‌ عناصر به عنوان مولکول‌های آلی حاوی مواد شیمیایی لازم برای توسعه حیات شناخته می‌شوند.

مریخ

بسیاری از دانشمندان این فرضیه را مطرح کرده‌اند که بشر تا سال ۲۰۵۰ در مریخ زندگی خواهد کرد اما هیچ توافق علمی در مورد سکونت روی مریخ تا سال ۲۰۵۰ وجود ندارد. با وجود این، آژانس‌های فضایی از جمله ناسا و کشورهایی مانند چین، برنامه‌هایی را برای فرود آوردن انسان روی مریخ در آینده مد نظر دارند.

ناسا اکنون در حال برنامه‌ریزی برای بازگشت به ماه است. این بار اقامت روی ماه طولانی‌مدت خواهد بود و برای تحقق یافتن آن، ناسا قصد دارد خانه‌هایی را روی ماه بسازد که نه تنها توسط فضانوردان، بلکه برای افراد عادی نیز قابل استفاده هستند. آنها معتقدند که آمریکایی‌ها تا سال ۲۰۴۰، اولین زیرمجموعه خود را در فضا خواهند داشت. بدین ترتیب، زندگی در مریخ نیز خیلی دور نیست.

برخی از افراد جامعه علمی می‌گویند جدول زمانی ناسا بسیار بلندپروازانه است؛ به‌ویژه پیش از اینکه موفقیت آن با فرود جدید روی ماه ثابت شود، اما هفت دانشمند ناسا در یک مصاحبه گفتند در نظر گرفتن سال ۲۰۴۰ برای احداث ساختارهای قمری در صورتی قابل دستیابی است که آژانس بتواند به معیارهای آنها برسد.

بسیاری از دانشمندان این فرضیه را مطرح کرده‌اند که بشر تا سال ۲۰۵۰ در مریخ زندگی خواهد کرد اما هیچ توافق علمی در مورد سکونت روی مریخ تا سال ۲۰۵۰ وجود ندارد.کشور چین سال‌ها در حال تلاش برای کاوش در ماه و مریخ بوده و در برخی از ماموریت‌ها موفق شده است به کاوش در ماه و آوردن خاک ماه به زمین دست یابد. این کشور اظهار داشته است که تا سال ۲۰۳۰، خاک مریخ را نیز به زمین خواهد آورد.

چین قصد دارد یک فرودگر، یک سطح‌نشین، یک مدارگرد و یک ماژول ورود مجدد را در دو پرواز پرتاب کند. سطح‌نشین و فرودگر، مسیر زمین تا مریخ را طی می‌کنند و پیش از ورود به مدار مریخ، مانورهای تصحیح مداری را انجام می‌دهند تا پس از آن یک فرود نرم را روی مریخ داشته باشند. در همین حال مدارگرد و ماژول ورود مجدد همان مسیر را برای رسیدن به مدار مریخ می‌پیمایند و پس از آن به دور مریخ پرواز می‌کنند تا سیگنال‌ها را بفرستند و منتظر نمونه‌ها بمانند.

اگر چنین ماموریت‌هایی موفقیت‌آمیز باشند، گام بعدی قطعا فرود آوردن انسان روی مریخ خواهد بود.

سیاره‌ها در حال تغییر کردن هستند

یافتن پاسخ این پرسش که آیا امکان حیات در سیارات دیگر وجود دارد، بخش بزرگی از چیزی است که کاوش فضایی را هدایت می‌کند. چیزی که ما می‌دانیم این است که سیاره‌ها تغییر می‌کنند. زمین امروزی هیچ شباهتی به زمین بیش از چهار میلیارد سال پیش ندارد.

حرکت سطح زمین براساس نظریه «تکتونیک صفحه‌ای»، قاره‌هایی را ایجاد کرده است که امروزه می‌بینیم. جو زمین از دی‌اکسید کربن غالب، به نیتروژن و اکسیژن تغییر کرده است. حتی شوری اقیانوس‌ها نیز به مرور زمان تغییر کرده است. این تغییرات، سرنخ‌هایی را در مورد چگونگی آغاز زندگی ارائه داده‌اند.

مواد رسانا در هسته زمین، میدان مغناطیسی را ایجاد می‌کنند که سیاره ما را احاطه کرده است. میدان مغناطیسی از ما در برابر بادهای خورشیدی محافظت می‌کنند که بر جو زمین می‌وزند. برخی از ذرات خورشیدی به‌ صورت بی‌ضرر به سمت قطب‌ها منحرف می‌شوند و در آنجا شفق‌های قطبی را تشکیل می‌دهند.

این ویژگی‌هایی که زمین را منحصربه‌فرد می‌کنند یا ترکیبی از آنها، برای ایجاد حیات و حفظ کردن آن ضروری هستند. برخی از اولین شواهد حاکی از وجود حیات بر روی زمین، «استروماتولیت‌ها»(Stromatolite) هستند؛ تپه‌هایی با مواد فسیلی که توسط ارگانیسم‌های اولیه ایجاد شده‌اند. این موجودات دی‌اکسید کربن را مصرف کردند و اکسیژن را انتشار دادند. این کار، اکسیژن را طی میلیاردها سال در جو زمین ایجاد کرد و زندگی که با اکسیژن رشد می‌کرد، تکامل یافت.

به رغم این واقعیت که هنوز حیات بیرون از زمین پیدا نشده است، دانشمندان همچنان به جست‌وجوی آن ادامه می‌دهند و ماموریت‌های فضایی بسیاری را در جهت رسیدن به این هدف آغاز می‌کنند.

227227

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1885453

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: زمین فعالیت فضایی فناوری فضایی انرژی خورشیدی دی اکسید کربن نشان داده اند مرور زمان غول های گازی منظومه شمسی تا سال ۲۰۵۰ وجود ندارد سیاره زهره برای زندگی مشابه زمین مواد معدنی قابل سکونت سیاره دیگر قمر اروپا تشکیل شده سکونت روی انسان ها سیاره ها فوران ها روی زمین روی مریخ اند اما شده اند

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۷۴۰۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آب‌های خاکستری؛ نجات‌بخش حیات زمین

امروزه بسیاری از شهرهای جهان در معرض خطر بحران آب قرار دارند، بحرانی که با کاهش منابع آب زیرزمینی و سطحی به دلایل مختلف، در بسیاری از نقاط دنیا به اکوسیستم‌ها آسیب می‌زند، اما در این بین استفاده از آب‌های خاکستری در کشاورزی، صنایع و مصارف، یکی راه‌های مقابله با نگرانی فزاینده کمبود آب در دنیا است.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، آب یکی از عناصر ضروری و اولیه حیات روی زمین، هسته اصلی توسعه پایدار و لازمه توسعه اجتماعی_‌اقتصادی، تولید انرژی، غذا و سالم ماندن اکوسیستم است؛ اما کمبود آب نگرانی فزاینده‌ای در سراسر جهان به حساب می‌آید که همه را به تلاش برای رفع این بحران واداشته است، از این رو محدود بودن منابع آب شیرین، تغییرات آب و هوایی به ویژه گرمایش زمین، انفجار جمعیت و افزایش تقاضا تا چهار برابر در بعضی مناطق، کمبود آب شیرین را به یکی از مهم‌ترین چالش‌های جوامع بشری تبدیل کرده و استفاده از آب‌های خاکستری در کشاورزی، صنایع و مصارف، یکی راه‌های مقابله با این بحران است، آب خاکستری، به آب‌های ضایعاتی (پساب) که دربرگیرنده تمام جریان‌ها به استثنای فاضلاب خروجی از سرویس‌های بهداشتی استحصال شده از فعالیت‌های معمول روزانه مانند رخت‌شویی، شست‌وشوی ظروف و حمام کردن است که می‌تواند برای اموری مانند آبیاری فضاهای سبز و ساختمان‌های نیازمند رطوبت زیاد مانند گلخانه‌ها به مصرف مجدد برسد، اما آب‌های سیاه دارای نوعی باکتری هستند که برای سلامتی انسان ضرر دارد و نمی‌توان به راحتی و به سرعت آن را از آب جدا کرد تا بتوان برای بعضی استفاده‌های روزمره مانند کشاورزی استفاده کرد، از سویی آب خاکستری حاوی چنین ماده‌ای نیست و خطر استفاده از آن بسیار کمتر است.

دانشمندان با ارزیابی داده‌ها معتقدند؛ آب خاکستری ۵۰ تا ۸۰ درصد فاضلاب شهری و صنایع را تشکیل می‌دهد، فاضلاب را می‌توان به دو دسته آب سیاه و خاکستری طبقه‌بندی کرد، اگرچه هر دو فاضلاب هستند، اما سطح آلودگی آنها متفاوت است، آب خاکستری بیش از ۸۰ درصد فاضلاب تولیدی در ساختمان‌های مسکونی و اداری را تشکیل می‌دهد که ناشی از شست‌وشوی لباس، استحمام، روشویی و آشپزخانه است، می‌توان این آب را به جای انتقال به شبکه فاضلاب به آبیاری فضاهای سبز، پر کردن فلاش‌تانک‌ها و شست‌وشوی محوطه‌ها اختصاص داد، همچنین در صنایعی نظیر لباسشویی‌ها، شست‌وشوی خودرو و بعضی سیستم‌های آتش‌نشانی امکان استفاده فراهم است.

بر اساس اعلام سازمان ملل، در ۱۰۰ سال اخیر مصرف آب در سراسر جهان شش برابر بیشتر شده است، کارشناسان می‌گویند با افزایش جمعیت، تولیدات صنعتی و کالاهای مصرفی باز هم سالی یک درصد به مصرف آب افزوده خواهد شد، این در حالی است که تغییرات اقلیمی تأثیر به‌سزایی بر وضعیت آب خواهد داشت و بر بحران آن دامن خواهد زد، به گزارش یونیسف دو میلیارد و ۲۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان به آب سالم دسترسی ندارند، اکنون سه میلیارد و ۶۰۰ میلیون نفر در مناطقی زندگی می‌کنند که حداقل یک ماه در سال با کمبود آب مواجه هستند و از سوی دیگر میلیون‌ها نفر دیگر نیز در ماه‌های بارندگی و سیل با آلودگی چشمه‌ها و منابع آب مواجه می‌شوند.

امروزه بسیاری از شهرهای بزرگ جهان در معرض خطر بحران آب قرار دارند، وضعیت منابع آبی کشور ایران نیز به‌طور خاص، موضوع بحث و بررسی بسیاری از مسئولان حوزه آب و زیست محیطی قرار دارد و نگرانی‌هایی ناشی از بحران آب، دغدغه اصلی برنامه‌ریزی‌های سال‌های اخیر در این حوزه بوده است، زیرا ایران کشوری با اقلیم گرم و خشک است و در کمربند بیابانی و نیمه‌بیابانی کره زمین قرار دارد؛ از ویژگی‌های این منطقه محدودیت منابع آب سطحی، تبخیر بالا، وابستگی به منابع آب زیرزمینی و نیز بارندگی کم است، به طوری که میانگین بارندگی در کشور حدود یک‌سوم میانگین جهانی است.

به این ترتیب استفاده از آب خاکستری باعث می‌شود نیاز برداشت کمتری از منابع آب زیرزمینی و سطحی وجود داشته باشد که این کار علاوه بر حفظ منابع آب، به حفاظت از محیط زیست هم کمک می‌کند، زیرا استفاده از آب خاکستری سبب کاهش بار آلی فاضلاب و آلودگی مجاری فاضلاب‌روها شده و مقدار فاضلاب تولیدی را تا حد بسیار زیادی کاهش می‌دهد که منجر به کاهش مصرف انرژی هم خواهد شد، گرچه کم شدن مقدار بار هیدرولیکی فاضلاب ناشی از این اقدام خود به عنوان عاملی نامطلوب در تغییر پارامترهای اولیه طراحی خطوط، کلکتورها و تصفیه فاضلاب مطرح است، اما به هر حال تفکیک فاضلاب در مبدا و بازچرخانی آن در محل از جمله راهکارهای مؤثر در کاهش نیاز آبی در دنیا است.

بر این اساس، اهداف و برنامه‌های مربوط به توسعه پایدار با تمرکز بر مدیریت منابع طبیعی، به دنبال شناخت و برطرف کردن نیاز نسل‌های آینده است، مشکلات جهانی به دلیل محدودیت دسترسی همیشگی به منابع آب سالم و مناسب شرب و بهداشتی به خصوص در مناطق خشک و کم باران، دولت‌ها را به چاره‌اندیشی و بهره‌مندی از منابع جایگزین آب تازه و همچنین توسعه استراتژی‌های بازیافت هدایت کرده است که یکی از مهم‌ترین جایگزین‌ها برای محدودیت است، در این میان که حفظ محیط زیست از مباحث مهم در پایداری حیات طبیعی و انسانی در شهرنشینی امروزی است و توسعه فضای سبز، بخش جدانشدنی شهرسازی و نیازهای اولیه زندگی شهری و یکی از شاخص‌های مناسب شهرها برای زندگی تعریف می‌شود؛ تفکر استفاده مجدد از منبع عظیم پساب تصفیه‌خانه‌ها مطابق با استانداردها به عنوان راهکاری پایدار جهت مقابله با کم‌آبی با اهداف توسعه فضای سبز و حفظ محیط زیست است.

نتایج تحقیقات نشان داده است که جمعیت ایران طی هشت دهه اخیر، از حدود هشت میلیون نفر در سال ۱۳۰۰ به ۸۳ میلیون نفر تا پایان سال ۱۳۹۸ رسیده است، بر این اساس میزان سرانه آب تجدیدپذیر سالانه کشور از میزان حدود ۱۳ هزار متر مکعب در سال ۱۳۰۰ به حدود ۱۴۰۰ متر مکعب در سال ۱۳۹۲ تقلیل یافته است و در صورت ادامه این روند، وضعیت در آینده به مراتب بدتر خواهد شد، در این راستا با قنبر احدزاده، فعال و کارشناس محیط‌زیست گفت‌وگویی داشتیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:

ایمنا: آب خاکستری با آب سیاه چه تفاوتی دارد؟

احدزاده: آب خاکستری، آبی است که از مصارف خانگی جمع‌آوری می‌شود، البته این آب به استثنای فاضلاب خانگی است و به آن آب سیاه می‌گویند، این نوع پساب‌ها پس از استفاده آلوده می‌شوند و استفاده از آن برای سلامت انسان ضرر دارد، اما برخلاف آب سیاه یا همان فاضلاب خانگی آب خاکستری می‌تواند دوباره به حالت قبل بازگردد، حدود سرانه تأمین آب خاکستری از کشوری به کشور دیگر تفاوت دارد و با توجه به استانداردهای زندگی، عادات، سبک زندگی و درجه در دسترس بودن آب بین ۹۰ تا ۱۵۰ لیتر در روز متغیر است.

تفاوت آب خاکستری با آب سیاه باعث شده تا در کشورهای مختلف روی آن برنامه‌ریزی متفاوتی انجام دهند و از آن به عنوان یکی از راهکارهای کاهش مصرف آب و مقابله با کمبود آب استفاده کنند، به طوری که آب و هوا نیز بر تولید آب خاکستری تأثیر می‌گذارد، به عنوان مثال در یک کشور گرم، متوسط تولید آب خاکستری حدود ۱۵۰ لیتر برای هر نفر در روز است، معادل ۸۲ درصد کل مصرف آب شیرین است، ۵۶ درصد آن از دوش گرفتن، ۳۰ درصد از آشپزخانه، هشت درصد از لباس‌های شسته شده و شش درصد از مصارف دیگر مانند آبکشی است.

ایمنا: بازچرخانی آب‌های صنعتی و پساب چگونه بر کاهش استفاده از منابع آب تأثیر می‌گذارد؟

احدزاده: مسئله بازچرخانی آب از جمله مواردی است که در سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه نیز به آن به طور ویژه اشاره شد، بر این اساس در ماده ۷ سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه آمده است تا «برنامه‌ریزی برای دستیابی به سایر آب‌ها و بازچرخانی آب‌های صنعتی و پساب» در دستور کار قرار گیرد.

نکته قابل توجه در مسئله پساب‌ها نداشتن اطلاع کافی مردم نسبت به این صنعت است، بر اساس پژوهش انجام شده توسط یکی از مراکز افکارسنجی رسمی در کشور که در دو استان انجام شده است، ۴۷.۵۵ درصد از مردم این دو استان اطلاعی از تعریف پساب ندارند و تنها ۲۲.۷ درصد به طور دقیق پساب را با تعاریف اصلی معرفی کرده‌اند، علاوه بر این ۳.۴۵ درصد از شهروندان این دو استان فکر می‌کنند، پساب همان آب آلوده جاری در سطح شهرهای کشور است.

بر اساس آخرین آمارنامه ماهانه صنعت آب و برق طی مرداد سال ۱۴۰۱، تعداد ۲۵۸ تصفیه‌خانه فاضلاب در مدار فعالیت قرار دارند که به طور روزانه ۵۷۵۴ مترمکعب آب تولید می‌کنند، با فرض ثابت بودن این عدد در طول ۳۶۵ روز سال، ۲.۱ میلیارد متر مکعب پساب در هر سال از طریق تصفیه‌خانه‌های فاضلاب در کشور مهیا استفاده دوباره خواهد شد، بر این مبنا استفاده مجدد در شرایطی که ۵۳ درصد از مشترکان کشور تحت پوشش شبکه فاضلاب قرار دارند، می‌تواند زمینه کاهش ۱.۵ درصد استفاده از آب تجدیدپذیر در کشور را فراهم کند.

ایمنا: ظرفیت‌های استفاده صحیح از آب‌های خاکستری در حفاظت از محیط زیست چیست؟

احدزاده: امروزه با بحران کمبود منابع آبی و تأمل انسان‌ها به صنعتی شدن شهرها با حفظ محیط زیست و توسعه فضای سبز، بازچرخانی پساب تصفیه‌خانه‌های فاضلاب به‌عنوان راهی برای گریز از شرایط کم‌آبی و خشکسالی با کارایی بیشتر و استفاده از هر قطره آن برای نسل‌های آینده، لزوم برنامه‌ریزی جهت بهره‌وری بهینه از منابع آب متعارف و نامتعارف را از اهمیت فراوانی برخوردار کرده است.

از آنجا که کمبود آب در ایران یکی از عوامل محدودکننده اصلی توسعه فعالیت‌های اقتصادی در دهه‌های آینده به شمار می‌رود و امنیت و توسعه پایدار با استفاده از روش بازچرخانی آب برای کاهش آسیب‌های کم‌آبی در مناطق کم‌آب کشور می‌تواند در توسعه صنعت و فضای سبز نقش بسیار مؤثری را ایفا کند؛ جمع‌آوری و تصفیه جداگانه و متمرکز یا نیمه متمرکز آب خاکستری و فاضلاب در گستره‌های بزرگ مانند یک شهر کاری بسیار پرهزینه و فاقد توجیه اقتصادی است، اما استفاده از آب خاکستری در مقیاس یک ساختمان یا مجتمع یا گستره‌های کوچک می‌تواند مورد توجه قرار گیرد و به طور قطع بر کاهش مصرف آب مؤثر خواهد بود.

حفظ محیط زیست از مباحث مهم در پایداری حیات طبیعی و انسانی در شهرنشینی امروزی است و توسعه فضای سبز، بخش جدانشدنی شهرسازی و نیازهای اولیه زندگی شهری و یکی از شاخص‌های مناسب شهرها برای زندگی تعریف می‌شود؛ بنابراین کاربرد فاضلاب‌های تصفیه شده با احداث تصفیه‌خانه‌های بزرگ و رعایت ضوابط زیست محیطی برای بهره‌برداری از بخشی از آن برای مصرف در توسعه و آبیاری فضای سبز با انجام مراحلی با کنترل و کیفیت استانداردهای لازم مورد بهره‌برداری بوده است که محور این قوانین بر حفظ سلامتی انسان، حفاظت از محیط زیست و جلوگیری از آلودگی خاک و آب استوار است که در دوره‌های زمانی مشخصی مورد بازنگری قرار می‌گیرد.

بر این اساس در کنار اقداماتی نظیر تغییر الگوی کاشت، مدیریت توزیع و مصرف آب، بازچرخانی آب و تصفیه فاضلاب‌های شهری به منظور استفاده متعارف و غیرمتعارف با مناسب‌سازی پارامترهای فیزیکی و شیمیایی، توسعه فضای سبز تصفیه‌خانه‌ها با شیوه‌های آبیاری غرقابی و پساب کاملاً با کیفیت و مطابق با استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست از دغدغه‌ها در تأمین منابع آبی پایدار در کشور است.

ایمنا: مدیریت ضعیف آب خاکستری چه خطراتی را به همراه دارد؟

احدزاده: تفکر استفاده مجدد از منبع عظیم پساب تصفیه‌خانه‌ها مطابق با استانداردها به عنوان راهکاری پایدار جهت مقابله با کم‌آبی با اهداف توسعه فضای سبز و حفظ محیط زیست است و استفاده مجدد از آب خاکستری برای آبیاری باغ‌های خانگی یا زمین‌های کشاورزی رایج است، به ویژه در مناطقی که آب کمیاب یا قیمت منابع آبی بالا است، این اقدام انجام می‌شود، از این رو اهمیت و ارزش آب خاکستری چندین برابر خواهد شد، در بعضی مواقع اغلب از اثرات منفی بالقوه استفاده از منابع آب خاکستری غفلت می‌کنیم، زیرا آب خاکستری تصفیه نشده، اگر چه حاوی کمترین درصد آلاینده‌ها است، اما حاوی عوامل بیماری‌زا، مواد شیمیایی، نمک‌ها، روغن‌ها، چربی‌ها و ذرات جامد است که امکان دارد بر سلامت انسان و کیفیت خاک‌ها و آب‌های زیرزمینی اثر بگذارد، با این حال می‌توانیم با رعایت قوانین اساسی، خطرات آلودگی این آب‌ها را کاهش دهیم تا با مدیریت صحیح از آب‌های خاکستری به عنوان راهکاری پایدار جهت مقابله با کم‌آبی با اهداف توسعه فضای سبز و حفظ محیط زیست استفاده کنیم و از بروز خطرات در این زمینه پیشگیری کنیم.

ایمنا: اهمیت بهره‌مندی از آب‌های خاکستری برای سازگاری با تغییرات اقلیم چیست؟

احدزاده: امروزه تغییر اقلیم، یکی از مؤثرترین عوامل مؤثر بر رشد و نمو گیاهان، چرخه زندگی گیاهان را دستخوش تغییر خواهد کرد و حتی ممکن است بسیاری از گونه‌های گیاهی که از دیرباز و در حال حاضر در فضای سبز استفاده شده‌اند، تناسب خود را در اقلیم کنونی از دست دهند، سیلاب‌های گاه و بی‌گاه در کشور به راحتی قابل مدیریت و استفاده هستند، نه اینکه وارد دریا شوند و ضمن شستن خاک‌های مرغوب، آب زیادی را از سرزمین خارج و خسارت وارد شده به منابع طبیعی را دو چندان کنند؛ در حالی که می‌توان این چرخه را با مدیریت درست استفاده از این منابع آب و جلوگیری از ایجاد خسارت‌ها، متوقف کرد و از این آب‌های نامتعارف برای آبیاری درختان دست کاشت بهره برد.

لازم است بدانیم تغییر اقلیم از محیط‌زیست جدا نیست و اگر بارندگی کم و هوا گرم‌تر شود، تحت تأثیر سناریوهای مختلف، تغییر اقلیم رخ می‌دهد، مطابق پیش‌بینی‌ها با تغییرات اقلیم مناطق خشک، خشک‌تر می‌شود و طی روند کاهش بارندگی‌ها و افزایش دما در جهان با دسترسی آب کمتر در آن سرزمین‌ها، پوشش گیاهی و سبزینگی از بین می‌رود و با افزایش گردوخاک و رشد پدیده‌هایی مانند آتش‌سوزی و سیل‌های فراوان و ناگهانی محیط‌زیست آسیب می‌بیند و تخریب خواهد شد، در این شرایط طی دهه‌های اخیر با افزایش مصارف بی‌رویه آب و به‌تبع آن روند رو به رشد تولید فاضلاب و توجه به استفاده غیراصولی در وضع موجود ایجاب می‌کند، برای جلوگیری از گسترش مشکلات محیط زیستی و تأمین بخشی از آب مورد نیاز مصارف مختلف از طریق بازچرخانی و استفاده مجدد از پساب‌ها و آب‌های برگشتی اقدامات اساسی اجرایی شود.

در این شرایط چنانچه با مشکل کمبود آب نیز مواجه نباشیم، باز هم استفاده از پساب برای حفظ منابع آبی بسیار لازم است، زیرا توجه به این مهم زمینه‌ساز توسعه پایدار است، همچنین نقش آمایش سرزمینی در مسیر توسعه پایدار کشور، بازچرخانی پساب و تبدیل شدن اقلیم از نیمه خشک به خشک باید مورد توجه همگان قرار گیرد.

کد خبر 750825